آدرس کانال تلگرام موسسه @iihsep

  •  » مطالب علمي
  •  » ايمني ماشين آلات و ابزار
  • ايمني ماشين صفحه تراش

     مقـدمه 
     
    آشنائي با هر دستگاه وماشين براي کاربران وتکنيسين هاي تعميرات ومهندسين يکي از ضروريات است.
    درصورتي که کاربران با دستگاه وامکانات آن آشنائي کافي ولازم راداشته باشند بر بازده آنان وافزايش راندمان کاري تأثير بسزائي خواهد داشت . همچنين آشنائي کافي براي تکنيسين هاي تعميرات چه ازنظر سيستم هاي روغن کاري ويا سيستم هاي برقي واصولاً هدف هر بخش از ماشين ، کمک بسزائي در نگهداري مناسب وبهره برداري طولاني مدت تر وبا کيفيت بالاتر ازدستگاه وماشين خواهد بود.
    آشنائي مهندسين طراح با امکانات بالقوه هر دستگاه وماشين باعث خواهد شد تاآنان در طراحي هاي خود با آسودگي خاطر بالاتري کار طراحي را به سرانجام رسانده و همه امکانات ماشين را در طراحي هاي خود مدنظر قراردهند.
    نکته اي که اينجا قابل ذکر است لزوم آشنائي پرسنل ايمني ومحيط زيست با امکانات دستگاه ومخاطرات عدم آشنائي با آن ميباشد. اينان درصورتي که با اجزاء مختلف دستگاه آشنا باشند دراينصورت بهتر ميتوانند موارد مخاطره آميز را گوشزد وتجهيزات لازم را چه از نظر فردي وچه از نظرخود دستگاه پيشنهاد وپايش خودرا نيز براساس آن استوار نمايند.
    باتوجه به مطالب بالامتن حاضربراي آشنائي با يک دستگاه ماشين صفحه تراش تهيه گرديده وبراي جلوگيري از اطاله کلام حداکثر دقت ممکنه بعمل آمده است. لذا اظهار ميدارد اين مقاله فقط بعنوان راهنما وآشنائي با دستگاه ميباشد ونميتواند مورد استفاده کاربران دربهره برداري از دستگاه باشد ولي ميتواند بعنوان يک الگو تلقي شده وسرمشقي باشد براي آنان که وظيفه خطير تهيه دستورالعمل بهره برداري ونگهداري وضوابط ايمني را به عهده دارند.
     
    توجه:
    معمولاً همراه هر دستگاه صنعتي وحتي خانگي کتابچه اي توسط سازنده تهيه وعرضه ميگردد که حاوي مشخصات فني ونکات مورد نيازکاربر وتکنيسين هاي تعميرات است که در اصطلاح لاتين MANUAL ناميده ميشوند. درتمامي اين کتابچه ها تاکيد ميشود قبل از راه اندازي دستگاه اين کتابچه به دقت مورد مطالعه قرارگيرد که توجه خواننده محترم را به اين نکته جلب مي نمايد.
     
    فرآيند صفحه تراشي :
    فرآيند صفحه تراش يک فرآيند ساده تراش است که توسط آن سطوح صاف و همچنين انواع سطح مقطع با شيارها و دندانه ها ، در امتداد قطعه توليد مي شود .
    در ماشين صفحه تراش قطعه بر روي ميز کار سوار مي شود و همراه ميز در مسير مستقيم حرکت مي کند . در صفحه تراش ، حرکت تراش به ابزار داده مي شود و تغذيه به طور تناوبي در هر کورس توسط ميز انجام مي شود . يعني ابزار به صورت متحرک و قطعه کار ثابت مي باشد .  اين دستگاه براي انجام کار درکارگاه هاي متوسط تا بزرگ براي قطعه هاي کوچک به کار مي رود.
    به خاطر حرکت رفت و برگشتي ابزار کار ، زمان تلف شده در کورس برگشت که در آن کار تراش انجام نمي گيرد وجود دارد . در نتيجه اين نوع عمليات راندمان بالا ندارد و براي توليد انبوه ، اقتصادي نيست .
    در صفحه تراش افقي ، ابزار در امتداد خط مستقيم حرکت مي کند و قطعه ثابت است . ابزار تراش ( رنده ) به نگهدارنده ابزار ( رنده گير) که روي سر ماشين ( کله گي) نصب شده متصل است و داراي حرکت رفت و برگشتي است . معمولا در بيشتر اين ماشين ها ، همانگونه که در بالا اشاره شد عمل تراش در حين حرکت ابزار به سمت جلو انجام مي گيرد .
      
    برخي ازمزيت هاي دستگاه:
    * حرکت هيدروليک ميز کار باعث حرکت آرام وافزايش دقت ميگردد.
    * حرکت کله گي دستگاه توسط سيستم هيدروليک صورت ميگيرد.
    *  پائين بودن سروصدا دستگاه هنگام کار
    *  روغنکاري دقيق واتوماتيک دستگاه حين فرآيند صفحه تراشي
     
    اجزاي مختلف ماشين صفحه تراش :
    بستر ماشين:
    بستر ماشين به نحوي ساخته شده است که دقت فوق العاده اي را درانجام کارها تضمين مي نمايد. اين بستر درسرتاسر طول خود با فونداسيون مرتبط ودرگير است.
    ميز کار:
    ميزکار به نحوي ساخته شده است که تشکيل يک قطعه صلب را ميدهد. گيره هاي کارگير نيز به نحوي هستند که قابليت دربرگيري قطعات به اشکال مختلف رادارند.
    در قسمت پهلوي دستگاه ضامني براي حرکت اتوماتيک ميز کار وجود دارد که با چرخاندن آن به ميزان 180 درجه مي توان حرکت اتوماتيک ميز کار را به سمت راست يا چپ تنظيم کرد . در هنگام دادن بار به رنده ، بايد ميز را از حالت اتوماتيک خارج کرد که اين کار با چرخاندن ضامن به ميزان 90 درجه به سمت راست يا چپ ميسر خواهد بود .
    ستون:
    ستون دستگاه به نحوي ساخته شده که داراي صلبيت کافي بوده وبه بستر پيچ  شده است.
     
     سيستم روغنکاري دستگاه:
    روغنکاري دستگاه توسط پمپ الکتريکي انجام ميشود. روغن در وسط ميز کار وارد شده واز آنجا به سرتاسر جاهائي که نياز باشد رسانده مي شود.
    رنده گير :
    دستگاه صفحه تراش از سه بخش اصلي کشاب ، کله گي و رنده گير تشکيل شده است . کار با رنده الماسه مي تواند ايجاد ظرافت بيشتر در کار نمايد . بدين منظور به قسمتي از رنده که در حين عمليات با قطعه کار درگير است ، تکه اي الماس جوش مي دهند . اما از معايب اين رنده آنست که الماس استحکام زيادي ندارد و ممکن است در حين کار بشکند.
    علاوه بر آن قسمتي که رنده به آن متصل مي باشد در حين عمليات صفحه تراشي داراي يک لنگي در کورس برگشت مي باشد و علت آن اينست که در کورس برگشت رنده با قطعه کار درگير نشود .
    براي دادن بار به منظور صفحه تراشي ، به دو طريق مي توان عمل کرد :
    اولا مي توان با بالا آوردن ميز کار به کمک اهرم مخصوصي که در قسمت پهلوي دستگاه قرار دارد ، و ثابت نگه داشتن رنده اين کار را انجام داد .
    ثانيا مي توان ميز کار را در جهت بالا و پايين ثابت نگه داشت و بار دادن به قطعه کار را از طريق فرمان کوچکي که به همين منظور در قسمت بالاي رنده گير نصب شده است انجام داد . با چرخاندن اين فرمان در دو جهت ساعتگرد و پاد ساعتگرد ، رنده به سمت پايين و بالا حرکت ميکند و با هدايت رنده به مقدار مورد نياز به سمت پايين مي توان اين کار را انجام داد .
    گيره :
    همانطور که مي دانيم گيره وسيله اي براي در برگرفتن قطعه کار مي باشد و مي توان قطعات با اشکال مختلف را به آن متصل کرد .در محل اتصال گيره به ميز کار ، دو پيچ وجود دارد که مي توان با گشودن آنها ، به گيره و در نتيجه به قطعه کار، زواياي دلخواهي براي عمليات صفحه تراشي داد .
    پس از پايان صفحه تراشي يک طرف از قطعه کار ، براي صفحه تراشي قسمت ديگر، مي توان از يک قطعه آهني استوانه اي استفاده کرد . به طوريکه اين قطعه استوانه اي را در محل در گيري قطعه کار با گيره قرار داد که اين عمل زاويه دار بودن سطح آماده براي تراش را از بين برده و زاويه آن را نسبت به خط افق صفر مي کند .   
    دکمه روشن کننده دستگاه :
    بر روي دستگاه دو دکمه سياه و قرمز به همراه يک اهرم در کنار آنها وجود دارد . براي روشن کردن دستگاه بايد اهرم در حالت خلاص باشد ( حالت خلاص زماني است که دسته اهرم موازي با بدنه دستگاه باشد ) سپس دکمه سياه زده شود و پس از آن اهرم را از حالت خلاص خارج کرد . براي خاموش کردن دستگاه نيز بايد ابتدا اهرم را به حالت خلاص در آورد و سپس دکمه سياه را زد .
    اگر در حين انجام کار نياز به خاموش کردن دستگاه به صورت اضطراري بود مي توان از دکمه قرمز رنگ STOP استفاده کرد که در اين حالت فعاليت دستگاه به طور کلي قطع خواهد شد .
     
    نکته 1 : بر روي بدنه دستگها اهرمي وجود دارد که ميتوان با چرخاندن آن به ميزان لازم ، طول حرکت رفت و برگشتي ابزار کار بر روي قطعه کار را تنظيم کرد .
    تنظيم صحيح اين طول بسيار حائز اهميت مي باشد ، زيرا ميتوان با تنظيم صحيح طول مورد نياز حرکت ابزار رنده بر روي قطعه کار ( و نه بيش از مقدار نياز ) کورس مرده در حرکت رفت و برگشت را به حداقل رساند و بدين وسيله راندمان کار را بالا برد .
    نکته 2 : در هنگام خاموش کردن دستگاه بايد دقت شود که رنده خارج از قطعه کار قرار بگيرد .
    نکته 3 : سرعت اين دستگاه به کمک فرماني که بر روي بدنه آن نصب گرديده براي قطعات با جنس هاي مختلف قابل تنظيم است .
     
    مطالبي که در اين متن بدان اشاره شد شرحي بود بسيار مختصر از مطالب بيکران در مورد ماشين صفحه تراش و گذري کوتاه بر آموخته هايم که هر چند اندک است اما اميد است که با ياري خداوند منان و سعي و کوشش خودمان و نيز ياري شما اساتيد گرامي به مراتبي دست پيدا کنيم که ايران و ايراني بودن براي تک تک ما به منزله همه چيز باشد .
     
     
    به اميد روزي که محيط هاي کاري ايران عزيزمان با رعايت اصول صحيح استفاده از ماشين آلات و رعايت نکات ايمني ، عاري از هرگونه خطر باشد .
     
    گردآورنده:  خانم مهندس ماپار _ کارشناس رشته ايمني صنعتي
    منبع : http://www.abasian.blogfa.com/post-15.aspx