مطالعات هواشناساني که روي نيمکره شمالي زمين تمرکز کرده‌اند، نشان مي‌دهد نه‌تنها اين دو رويداد به ظاهر بي‌ارتباط منشاء مشترکي دارند بلکه بخشي از تغييرات شديد آب‌و‌هوايي هستند که يکي‌دو ماه اخير در جهان رخ داده است.

از اين ميان مي‌توان به موج گرماي شديد در ژاپن و کاهش شديد دما در اروپاي غربي اشاره کرد. تغييرات دمايي عجيب در ايالات متحده و کانادا نيز علت مشابهي دارد. به گزارش نيوساينتيست، هواشناسان معتقدند تمامي اين تغييرات آب‌و ‌هوايي شديد و بارش باران‌هاي سيل‌آسا به دليل تغييراتي در الگوي حرکتي جت‌ استريم يا رودباد است. اين جريان سريع هوا که در ارتفاع 7 تا 12کيلومتري جو زمين و از غرب به شرق در حرکت است به وسيله موج پيچشي و قدرتمند ديگري که امواج راسبي نام دارد به تناوب از شمال به جنوب تغيير جهت مي‌دهد. در هفته‌هاي اخير تغييرات مشهودي در جريان عادي جت ‌استريم رخ داده است. مطالعات نشان مي‌دهند جريان هوايي که هميشه به سمت شرق در حرکت بوده و سيستم‌ آب‌و‌هوايي را با خود جا‌به‌جا مي‌کرده، متوقف شده است. مايک بلکبورن از دانشگاه ريدينگ در انگلستان مي‌گويد: « همين توقف جريان اواخر ماه ژوئن (حدود سه‌ هفته پيش) بر فراز ايالات متحده نيز رخ داده است». علت اين پديده امواج قوي راسبي در جهت غرب هستند که جريان رو به شرق رودباد را متوقف کرده‌اند. در اغلب مواقع قدرت جريان جت‌استريم بيشتر است اما زماني که امواج راسبي غلبه مي‌کنند جت‌استريم متوقف مي‌شود و اين نقطه آغاز شرايط آب‌و‌هوايي بسيار‌ غيرمنتظره است. بر طبق آخرين گزارش هاي هيات بين المللي بررسي تغييرات آب و هوايي (IPCC) دماي كره زمين در طول 100 سال گذشته حدود 7 دهم درجه سانتيگراد افزايش يافته است. اين گزارش همچنين اشاره مي كند كه اين روند هر روز سرعت بيشتري به خود گرفته به طوريكه دماي زمين طي سالهاي 1997 تا 2007 با رشد 2 دهم درجه سانتيگراد مواجه بوده است و پيش بيني مي شود دماي زمين تا پايان قرن حاضر شاهد افزايش 1. 4 تا 5. 8 درجه اي باشد. دلايل گرم شدن زمين دانشمندان مهمترين عامل گرم شدن كره زمين را افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي مي دانند كه با تاثير بر روند انعكاس مقداري از انرژي گرمايي تابيد شده از سوي خورشيد، باعث محبوس شدن گرماي زمين در درون خود مي شود. در اين ميان ايالات متحده با توليد 25 درصد گازهاي گلخانه اي در رتبه اول كشورهاي جهان قرار دارد. پس از آمريكا كشور چين با توليد 13 درصد گازهاي گلخانه اي در رتبه دوم قرار دارد. مقدار زيادي از اين گازها از مصرف انواع سوختهاي فسيلي در خودروها، كارخانه ها و نيروگاههاي توليد برق توليد مي شود. در كنار آن نابودي جنگلها نيز به وخامت اين موضوع كمك مي كند. پيامدهاي گرم شدن زمين بسياري از كارشناسان محيط زيست، افزايش طوفان ها و گردبادهاي شديد در شهر هاي ساحلي آمريكا و آتش سوزي جنگلها در نواحي غرب آمريكا را مهمترين پيامدهاي گرم شدن زمين مي دانند. وقوع طوفان سهمگين كاترينا در سال 2005، آتش سوزي بزرگ كاليفرنيا در سال 2007 و وقوع سيل آيوا در ماه گذشته نمونه كوچكي از تاثيرات گرم شدن زمين بر تغييرات آب و هوايي در آمريكا است. در كنار وقوع اين حوادث، ذوب شدن تدريجي بسياري از يخچالهاي طبيعي جهان از جمله يخچالهاي كوههاي راكي در آمريكا كاهش ذخاير آب آشاميدني و به تبع آن افزايش بيماريهايي همچون مالاريا، وبا و سالك را در اين كشور به همراه خواهد داشت. اما اگر اين روند باز هم ادامه داشته باشد مي توان نتيجه گرفت كه با ذوب شدن يخهاي قطب شمال و جنوب و به دنبال آن بالا رفتن سطح آب درياها، در پايان قرن 21 بسياري از مناطق جهان از جمله شهر نيويورك به زير آب فرو خواهد رفت. از طرفي ديگر با افزايش غلظت دي اكسيد كربن، محصولات كشاورزي با كاهش 10 تا 30 درصدي مواجه خواهند بود به طوريكه مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري مركز و غرب آمريكا شاهد خشكسالي هاي طولاني و به تبع آن كاهش 50 درصدي در توليدات ديم خود خواهند بود. راههاي مقابله با گرم شدن زمين در پي هشدارهاي مكرر كارشناسان محيط زيست مبني بر تاثير گازهاي گلخانه اي در گرم شدن زمين نمايندگان بيش از 160 كشور جهان در دسامبر 1997 "پيمان كيوتو" را با هدف موظف ساختن كشورها در كاهش توليد اين گازها و به تبع آن متوقف كردن روند گرم شدن زمين به تصويب رساندند. بر اساس اين معاهده، 36 كشور صنعتي جهان موظف شده اند كه تا سال 2012 ميزان توليد گازهاي گلخانه اي خود را به طور ميانگين به 5 در صد پايين تر از ميزان توليد شده در سال 1990 برسانند. به گزارش شبکه خبر ايران، در چند سال اخير در جهت كاهش ميزان انتشار گازهاي گلخانه اي، راه حلهايي در اين زمينه پيشنهاد شده است كه مي توان به استفاده از انرژي هاي خورشيدي، بادي و هسته اي اشاره كرد. صرفه جويي در مصرف سوخت و اجراي طرحهاي جنگل كاري از ديگر راههاي كاهش گازهاي گلخانه اي به شمار مي آيد. عملكرد آمريكا ايالات متحده تنها كشور صنعتي جهان است كه پيمان كيوتو را نپذيرفته است. دولتمردان آمريكا معتقدند كه كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي در قالب پيمان كيوتو منجر به كاهش رشد اقتصادي اين كشور و درنتيجه منجر به از دست دادن جايگاه خود در رقابت با ساير كشورها خواهد شد. عدم امضاي اين پيمان از سوي آمريكا، سرزنش و انتقاد بسياري از سازمانهاي بين المللي و انزواي ايالات متحده را در مذاكرات زيست محيطي اجلاس سران گروه هشت به همراه داشته است. سياستهاي دولت آمريکا باعث شده است كه ايالات متحده نه تنها در زمينه كاهش گازهاي گلخانه اي موفق نبوده بلكه بر طبق آخرين گزارشات هيات بين المللي بررسي تغييرات آب و هوايي (IPCC) ميزان توليد اين گازها در اين كشور نسبت به سال 1990 دو درصد افزايش يافته است. اين درحالي است كه بسياري از دانشمندان، كاهش 5 درصدي توليد گازهاي گلخانه اي كه هدف پيمان كيوتو است را كافي ندانسته و براي داشتن حداقل شرايط قابل قبول زيست محيطي كاهش 60 درصدي گازهاي گلخانه اي را خواستار شده اند. با ادامه افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي که آمريکا سهم بسزايي در آن دارد ايالات متحده همچون چند سال اخير شاهد وقوع پيامدهاي اوليه ناشي از گرم شدن زمين از جمله طوفانها و سيلابهاي سهمگين و درکنار آن آتش سوزي هاي بزرگ در مناطق گرمسيري خواهد بود. در کنار خسارتهاي اقتصادي و اجتماعي فراواني که اين پيامدها در درون آمريکا به دنبال خواهد داشت مي توان به تاثير عملکرد اين کشور بر ساير کشورهاي جهان به خصوص کشورهاي آفريقايي و آسيايي اشاره کرد. سيل پاکستان که قريب به سه هفته است اين کشور را دچار مشکل کرده تاکنون بيش از 2 ميليون نفر را آواره و زندگي 17ميليون نفر را مختل کرده است. تاکنون دست کم 1600 نفر قرباني اين حادثه شده اند. ميليون ها نفر نيز در معرض بيماري هاي مهلک و واگيردار بر اثر آب هاي آلوده قرار دارند. وقوع سيل در چين نيز جان دست كم 160 نفر را گرفت و زندگي 27 ميليون نفر را تحت تاثير قرار داد آتش سوزي در مناطق خشک روسيه هم بر اثر افزايش بي سابقه دماي هوا جان حداقل 60 نفر را گرفت و ميزان مرگ و مير را در مسكو دو برابر كرد . خسارات اين حادثه 15 ميليارد دلار برآورد شد./***