|
صنعت ساخت و ساز يکي از مهمترين و اشتغالزاترين صنايع کشور است. بنابراين، توجه به مسائل مربوط به ايمني و سلامت شغلي کارگران و کارکنان در اين صنعت مهم مي باشد. از آنجا که فعاليت هاي عمراني بسيار متنوع و پيچيده مي باشند، ريسک فراواني در اينگونه فعاليتها مشاهده مي شود. لذا، آثار و تبعات عدم رعايت ايمني و پيشامد حوادث براي گروه هاي ذينفع بسيار پر هزينه و بعضاً غير قابل جبران خواهد بود. 
از آنجا که يک حادثه ساختماني مي تواند از نظر اقتصادي و اجتماعي خساراتي به فرد و اجتماع وارد کند، اين نتيجه عايد مي گردد که جلوگيري از حوادث ساختماني، قسمتي از منابع مالي و انساني جامعه را که از عوامل توليد اقتصادي هستند حفظ مينمايد و از فشارها و ناراحتي هاي رواني کارگران حادثه ديده و خانواده آنها و جامعه جلوگيري به عمل مي آورد. بنابراين اگر چه فهم خوبي از گستردگي و الگوي حوادث در صنعت ساختمان در دنيا وجود داشته ولي بررسي هاي مختصري با توجه به محدوده کاملي از فاکتورهاي مؤثر مديريتي، کارگاهي و فردي وجود دارد. با اين پيش زمينه ما به دنبال شرح گستره اي از فاکتورهاي درگير در حوادث ساختماني با هدف توضيح فرايندهاي علت و معلولي حوادث شامل سهيم بودن فاکتورهاي سياستي، مديريتي، کارگاهي و فردي هستيم. عوامل تأثيرگذار بر ايمني کارگاه براي شناسائي عوامل مؤثر و ميزان تأثير آنها بر ايمني و سلامت شغلي در کارگاههاي ساختماني در ايران، با توجه به مروري بر ادبيات نظري خصوصاً تحقيقات صورت گرفته در سنگاپور و چين و همچنين استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان حرفه اي و دانشگاهي تعدادي از عوامل ، مؤثر بر ايمني کارگاه استخراج گرديدند. در اين تحقيق 5 رده کلي مختلف از عوامل شامل عوامل خط مشي، فرآيند، مديريت، کارکنان و انگيزشي به کار گرفته شد. عامل فرآيند يک عامل تکنيکي است و بقيه عوامل جزو عوامل سازماني هستند. در حقيقت معيارهاي مربوط به عامل مديريت با استفاده از تعدادي از معيارهايي که در ابتدا در مدل سنگاپور جزو عامل کارکنان بودند و در عين حال در دسته بندي جديد جزو عامل مديريتي قرار مي گرفتند، استخراج گرديدند. علاوه بر اين تعدادي از معيارها و متغيرها نيز از تحقيقات چيني ها به کار گرفته شد و در اين پنج دسته با توجه به حوزه مربوطه توزيع گرديدند. حال به شرح عوامل به کار گرفته شده در اين مدل مي پردازيم : عوامل سياستي و خط مشي سياست ها و قوانين ايمني تأثير زيادي بر ميزان ايمني يک کارگاه ساختماني دارند. قوانين چارچوبي را تشکيل مي دهند که سلامت و ايمني بر اساس آنها کنترل و تنظيم مي شود. تمام مديران پروژه بايد از اين قوانين و قواعد پيروي و آن را اجرا کنند و براي متخلفان جريمه در نظر گرفته شود. به غير از ضعف فرهنگ سازماني در بخش ايمني تؤام با تعاريف ناکارآمد مسئوليت هاي ايمني و همچنين دستورالعملهاي نامناسب ايمني؛ نبود سياست هاي مناسب هم در زمينه ايمني منتج به عملکرد ضعيف کارگاه هاي ساختماني از لحاظ ايمني مي شود. قوانين و اعمال آنها تأثير به سزايي بر ايمني ساخت و ساز دارند. لذا، بايد قوانين ايمني را هنگام طراحي فعاليت هاي شغلي و تعيين سياست هاي شرکت، به طور جدي در نظر گرفت. يکي ديگر از فاکتورهاي محرك براي خط مشي و سياست، تبليغ و ترويج شناخته شدن ايمني کارگاه ساختماني از طريق گواهينامه سيستم مديريت ايمني و سلامت شغلي است. اين موضوع با اطمينان از اينکه شرکتها الزامات "برنامه ارزيابي ايمني و سلامت شغلي " را برآورده مي کنند، قابل دستيابي مي باشد. هدف اصلي اين گواهينامه، تشويق و بهبود در آگاهي از ايمني، ترويج شيوه هاي کاري ايمن و بالابردن استانداردهاي ايمني صنعت ساختمان مي باشد. از طرفي ديگر با افزايش اعتماد بر بيمه، پيمانکاران تمايل دارند که مسئوليت خود در پرداخت غرامت را بر عهده شرکت هاي بيمه گذاشته و توجه کمتري به ايمني داشته باشند. لذا، از مهيا کردن آموزش مناسب ايمني در کارگاه و نظارت کافي بر کارگران امتناع مي ورزند. عوامل فرآيندي عامل فرآيند مربوط به فرآيند انجام کارها توسط کارکنان ساختماني است که ممکن است براي سلامت و ايمني آنها مضر باشد. بعضي از سازمان ها و افراد هنگام انجام وظايف و کارهايشان ناخواسته فعاليت هاي خطرناك انجام مي دهند. نکته اصلي براي مديريت عوامل فرآيندي توجه به کارايي کنترل بر تعداد زيادي از پيمانکاران فرعي در کارگاه هاي ساختماني است. زيرا فعاليت هاي متنوع و گوناگون در ساختمان سازي بسيار زياد است و بالتبع مجريان اينگونه فعاليت ها نيز متنوع مي باشند. لذا، با تعدد پيمانکاران فرعي در کارگاه احتمال وقوع حوادث نيز افزايش مي يابد [ 7]. زيرا احتمال عدم ارتباطات، هماهنگي و کنترل افزايش مي يابد و حتي ممکن است پيمانکاران تمام مسئوليت هاي خود را به پيمانکاران فرعي محول کنند، بدون اينکه مطلع باشند که آن پيمانکاران قادر به مهيا کردن يک محيط کاري ايمن هستند. روش هاي گوناگون ساخت و ساز نياز به استانداردها و انتظارات ايمني مختلفي دارند. حوادث در کارگاه هاي ساختماني به علل مختلفي مانند: شرايط کاري خطرناك در ارتفاع، برخورد با اشياء يا افتادن بر روي اشياء، شرايط کار با نور کم، مدفون شدن به علت ريزش زمين هنگام گودال کندن، سقوط داربست و سکوهاي کاري آنها، خطرات هنگام بالابردن اشياء، برق گرفتگي، آتش سوزي، نبود مسيرهاي دسترسي مناسب و آموزش و تحصيلات نامناسب، اتفاق مي افتند. بعلاوه، استفاده از ابزار و تجهيزات نامناسب نيز سبب حوادث مي شوند. ارتباطات مناسب و انتقال اطلاعات بين مديريت و کارکنان منجر به بهتر شدن استانداردهاي ايمني و بهبود در دستيابي به سياست ها و خط مشي هاي ايمني مي شود. يکي ديگر از فعاليت هاي مربوط به فرآيند مثل کارکردن با مواد خطرناك مانند زباله هاي شيميايي و سمي است که مي توانند باعث خطر شوند. لذا، کارکنان بايد آموزشهاي مناسب را ديده باشند و اطلاعات مناسب درباره نوع مواد شيميايي اي که با آن کار مي کنند، داشته باشند و همچنين تجهيزات محافظتي مورد نياز نيز براي آنها تدارك ديده شده باشد... http://iranianhse.mihanblog.com/post/97
|
کانال تلگرام موسسه: