فصل اول ـ مقررات عمومي
ماده1ـ اين آيين‌نامه در خصوص کليه تعميرگاههاي وسايط نقليه و امثالهم لازم‌الاجرا است.
ماده2ـ در محل تعميرگاه بايد فضاي کافي براي توقف خودروها وجود داشته باشد.
ماده3ـ در اطراف محل توقف خودرو بايد فضاي کافي براي تردد کارگران و عمليات وجود داشته باشد.
ماده4ـ ورود افراد متفرقه به محوطه کار تعميرگاه صرفاً با اجازه مدير تعميرگاه يا نماينده او مجاز است.
ماده5 ـ تعميرگاه‌ها بايد مجهز به وسايل اعلام و اطفاء حريق مناسب باشد.
ماده6 ـ در محل شستشوي قطعات خودرو تعبيه سطل‌هاي شن به منظور اطفاء حريق الزامي است.
ماده7ـ کف تعميرگاه بايد بدون حفره و چاله بوده و قابل شستشو، داراي شيب مناسب و عاري از چربي و روغن باشد.
ماده8 ـ کف تعميرگاه بايد به‌گونه‌اي باشد که تحمل وزن دستگاهها و ماشين‌آلات موجود و همچنين لرزشهاي ناشي از آنها را داشته باشد.
ماده9ـ سقف کارگاه بايد متناسب با نوع خودرو و تجهيزات نصب شده در آن باشد.
ماده10ـ در مجتمع‌هاي تعميرگاهي متصدي هر واحد در محدوده کار خود مسئول اجراي مقررات اين آئين‌نامه مي‌باشد و در فضاهاي کار مشترک، مسئوليت با تمامي متصديان است.
ماده11ـ در مجتمع‌هاي تعميرگاهي با مالکيت واحد که اجراي قسمت‌هاي مختلف کار به پيمانکاران مختلف محول گرديده‌است، هر پيمانکار جزء در محدوده پيمان خود مسئول اجراي مقررات اين آئين‌نامه بوده و مالک مسئول نظارت و ايجاد هماهنگي بين آنها خواهدبود.
ماده12ـ انجام همزمان عمليات مختلف تعميراتي بر روي يک خودرو ممنوع است.
ماده13ـ کليه متصديان و شاغلين واحدهاي تعميرگاهي بايد داراي پروانه مهارت و گواهينامه آموزشي معتبر باشند.
ماده14ـ انجام کليه عمليات تعمير، تنظيم و آزمايش قطعات خودرو صرفاً توسط افراد ماهر و با رعايت نکات ايمني مجاز است.
ماده15ـ مسير تردد، محل‌هاي توقف، نصب تجهيزات و حضور مشتريان و با افراد متفرقه مي‌بايستي با خطوطي مشخص از يکديگر مجزا گردد.
ماده16ـ استفاده از هواي فشرده براي نظافت قطعات خودرو، ابزار و سطوح کار و لباس کار ممنوع است.
ماده17ـ اعمال نا ايمن، غير مرتبط با کار، خودسرانه و شوخي در کارگاه ممنوع است.
ماده18 ـ کليه امور تعميراتي بر روي سيستم‌هاي گازسوز بايد توسط افرادي که آموزش‌هاي لازم را در اين زمينه ديده‌باشند، انجام شود.
ماده19ـ تعميرکاران سيستم‌هاي گازسوز بايد علاوه بر تجهيز به وسايل حفاظت فردي مناسب از دستکش‌هاي ضد برودت نيز استفاده نمايند.
ماده20ـ کليه دستگاههاي تعميرگاهي بايد داراي لوح شناسائي حاوي مشخصات فني از طرف شرکت سازنده باشد.
ماده21ـ کليه تجهيزات، ابزارآلات و وسايل تعميرگاهي بايد در فواصل زماني معين مورد بازبيني قرار گيرد.
ماده22ـ هرگونه تغيير در تجهيزات به گونه‌اي که آن را از استاندارد يا طراحي اصلي کارخانه سازنده خارج نمايد، ممنوع است.
فصل دوم ـ مقررات اختصاصي
الف ـ مکانيکي:
ماده23ـ ابزار کار، تجهيزات و روش کار بايد متناسب با نوع کار بوده و استفاده از ابزارآلات مستعمل، فرسوده ، شکسته و معيوب ممنوع مي‌باشد.
ماده24ـ براي جابجايي و انتقال موتور ماشين، گيربکس و ساير قطعات حجيم و سنگين بايد از وسايل مکانيکي مناسب استفاده شود.
ماده25ـ پس از بلند کردن خودروي مورد تعمير توسط جک، جرثقيل، بالابر و قبل از شروع استفاده از خرک فرزي براي تثبيت کامل خودرو الزامي است.
ماده26ـ بکاربردن هرگونه قطعات اضافي براي افزايش ارتفاع جک و خرک‌ها براي بالابردن خودرو ممنوع است.
ماده27ـ دستگاههاي جک ستوني بايد داراي تجهيزاتي باشند که ضمن تثبيت صفحه جک در ارتفاع مناسب از سقوط ناخواسته آن جلوگيري بعمل آورد.
ماده28ـ ميزان بار قرار گرفته بر روي جک بايد متناسب با توان جک بوده و داراي سيستمي باشد که در صورت اضافه بار، از عملکرد دستگاه ممانعت بعمل آورد.
ماده29ـ دستگاههاي جک ستوني بايد مجهز به سيستم هشدار دهنده صوتي و نوري در هنگام بالا و پايين رفتن باشد.
ماده30ـ فقط تعميرکاري که در حال تعمير خودرو مي‌باشد حق حضور در زير جک ستوني را دارد و تردد و تجمع ساير کارگران در زير جک ممنوع است.
ماده31ـ در هنگام استفاده از جک‌هاي ستوني قرار گرفتن شخص بر روي جک و يا داخل خودرو ممنوع است.
ماده32ـ انواع جک‌هاي بالابر خودرو بايد بگونه‌اي طراحي شود که خودرو را به صورت يکنواخت بالا و پايين ببرد.
ماده33ـ قبل از پايين آوردن صفحه جک بايد از عدم حضور افراد در زير جک مطمئن گرديد.
ماده34ـ کپسول حاوي گاز کولر بايستي در محلي نگهداري شود که از حرارت، تابش مستقيم نور خورشيد، رطوبت، ضربه و فشار محافظت گردد.
ماده35ـ قبل از جدا کردن و يا تعمير لوله‌هاي سوخت بايستي سوخت داخل لوله کاملاً تخليه گردد.
ماده36ـ کليه عمليات تعميراتي بر روي مخازن سوخت گاز بايستي پس از تخليه کامل گاز مخزن صورت پذيرد.
ب ـ چاله سرويس:
ماده37ـ روشنايي داخل چاله سرويس بايد از نوع ثابت بوده به نحوي که کارگر از ديد کافي برخوردار باشد.
ماده38ـ نصب آستانه در اطراف دهانه چاله سرويس به منظور جلوگيري از سقوط خودرو به داخل چاله سرويس الزامي است.
ماده39ـ قراردادن و انبار کردن وسايل و اشياء غيرضرور در داخل چاله سرويس ممنوع است.
ماده40ـ بدنه چاله سرويس بايد از مصالحي ساخته شود که به آساني قابل شستشو و نظافت باشد.
ماده41ـ کف چاله سرويس بايد داراي کفشوي و دريچه تخليه فاضلاب باشد.
ماده42ـ قراردادن مواد قابل اشتعال و انفجار در داخل چاله سرويس ممنوع است.
ماده43ـ محل قرارگيري کمپرسور هوا بايد مجزا از چاله سرويس باشد.
ماده44ـ ابعاد چاله سرويس بايد طوري طراحي شود که کارگر در زمان ورود و خروج يا حرکت در زير خودرو با بدنه آن برخورد نکند.
ماده45ـ دهانه چاله سرويس بايد مجهز به درپوش مناسب باشد.
ماده46ـ به منظور ورود و خروج کارگران به داخل چاله سرويس بايد در هر دو طرف اقدام به تعبيه پلکان مناسب نمود.
ماده47ـ نصب آينه براي جلوگيري از انحراف خودرو در جلوي چاله سرويس الزامي است.
ماده48ـ مخزن تخليه روغن بايد داراي شير تخليه و لوله انتقال روغن سوخته باشد.
ج ـ باطري‌سازي:
ماده49ـ در کارگاه باطري‌سازي هنگام آماده‌سازي مايع باطري بايد اسيد به آب و به صورت قطره‌اي افزوده گردد.
ماده50 ـ در کارگاه باطري‌سازي جهت تهيه آب باطري مي‌بايست تهويه موضعي مناسب در نظر گرفته شود.
ماده51 ـ بايد هنگام جداکردن باطري به منظور جلوگيري از انفجار ناشي از تجمع گاز و خطرات ناشي از آن ابتدا قطب منفي و سپس قطب مثبت جداگردد، ضمناً هنگام نصب نيز ابتدا قطب مثبت و سپس منفي متصل گردد.
ماده52 ـ ظروف نگهداري و انتقال اسيدها بايد به در مقابل خوردگي مقاوم و در مقابل ضربات وارده از استحکام کافي برخوردار بوده و داراي برچسب مشخصات باشد.
ماده53 ـ ايجاد جرقه و يا شعله در مجاورت باطري بدليل وجود گازهاي قابل اشتعال و انفجار ممنوع است.
ماده54 ـ آزمايش ميزان شارژ باطري از طريق برقراري اتصال کوتاه قطبهاي مثبت و منفي آن ممنوع است.
د ـ پنچرگيري:
ماده55 ـ محل نصب کمپرسور هوا بايد به‌گونه‌اي باشد که کارگران در معرض آلودگي صوتي قرار نگيرند.
ماده56 ـ شيرتخليه کمپرسور هواي فشرده بايد بطور متناوب باز شده و سوپاپ اطمينان و فشارسنج آن کنترل گردد.
ماده57 ـ اتوي پنچرگيري بايستي مجهز به سيستم ترموستات براي تنظيم دماي لازم باشد.
ماده 58 ـ قبل از خارج نمودن بچه رينگ، بايستي باد لاستيک به طور کامل تخليه گردد.
ماده59 ـ هنگام تعويض لاستيک بايد تدابير لازم براي جلوگيري از جابجائي ناگهاني خودرو در نظر گرفته شود.
ماده60 ـ در هنگام کار با دستگاههاي لاستيک درآور پنچرگير، بايد از درگيري اعضاي بدن با فکين و قطعات دستگاه ممانعت بعمل آيد.
ماده61 ـ هنگام کار بر روي بچه رينگ و تخليه و يا تنظيم تراکم باد بايستي از حفاظ مناسب به منظور جلوگيري از پرتاب بچه رينگ استفاده کرد.
ماده62 ـ تعويض يا تعمير رينگ‌هاي مستعمل، شکسته، جوشي و داراي هرگونه نقصي بايد فقط توسط افراد با تجربه انجام گيرد.
ماده63 ـ باز و بسته‌کردن پيچ و مهره‌هاي چرخ‌ها بايستي به صورت ضربدري صورت پذيرد و پس از شل شدن رينگ اقدام به باز نمودن کامل مهره‌ها نمود.
ماده64 ـ در هنگام بالانس چرخ بايستي قاب حافظتي دستگاه بر روي چرخ قرار گيرد.
ماده65 ـ برداشتن قاب حفاظتي دستگاه بالانس چرخ قبل از توقف کامل دستگاه ممنوع است.
فصل سوم ـ ساير مقررات
ماده66 ـ انبار کردن مواد و لوازم يدکي، قطعات فرسوده و ضايعاتي، کارتن‌ها و جعبه‌ها بر روي سقف، چاله سرويس و همچنين در محوطه تعميرگاه ممنوع است.
ماده67 ـ کليه وسايل و تجهيزات مورد استفاده در تعميرگاه بايد در محل مناسب قرار داشته باشد.
ماده68 ـ روشن گذاشتن موتورهاي احتراقي در محيط‌هاي بسته تحت هر عنوان ممنوع است.
ماده69 ـ استعمال دخانيات، افروختن آتش و شعله باز به عنوان گرمايش و همچنين استفاده از بخاريهاي غير استاندارد در داخل کارگاه ممنوع است.
ماده70ـ ظروف بنزين، روغن و ديگر مواد قابل اشتغال بايد در مکاني نگهداري شوند که از حرارت، شعله، جرقه و ضربه محفوظ باشند.
ماده71ـ ظروف نگهداري مواد قابل اشتعال بايد در بسته و مستحکم بوده و در برابر حرارت، شکستن و يا سوراخ شدن مقاوم باشد.
ماده72ـ استفاده از مواد قابل اشتعال جهت شستشوي قطعات خودرو، اعضاي بدن، لباس کار و کف و ديواره کارگاه ممنوع مي‌باشد.
ماده73ـ بدنه کليه وسايل و تجهيزات فلزي و همچنين تاسيسات الکتريکي بايد به سيستم اتصال به زمين موثر تجهيز شود.
ماده74ـ قبل از انجام عمليات جوشکاري بايد مواد قابل اشتعال و انفجار را از محل کار خارج نمود.
ماده75ـ در زمان انجام عمليات جوشکاري، صافکاري، نقاشي و مکانيکي بايستي نسبت به جداکردن بست‌هاي باطري اقدام نمود.
ماده76ـ در عمليات جوشکاري استفاده از مولدهاي استيلن غير استاندارد ممنوع است.
ماده77ـ براي روشن کردن سر پيک جوشکاري بايد از فندک مخصوص آن استفاده نمود.
ماده78ـ جوشکاري باک و مخازن مواد قابل اشتعال و انفجار بدون رعايت اصول ايمني جوشکاري ممنوع است.
ماده79ـ استفاده از تنگ يا گيره براي اتصال شيرآلات کپسول‌ها تحت هر شرايطي ممنوع است.
ماده80 ـ براي شاسي‌کشي خودرو بايستي از تجهيزات ايمن و متناسب با نوع کار استفاده نمود.
ماده81 ـ دستگاههاي شاسي‌کش قلاب‌دار بايد مجهز به شيطانک باشد.
ماده82 ـ اتاق رنگ بايستي مجهز به پرده آب و تهويه موضعي باشد، به نحوي که ذرات رنگ در محيط پراکنده نشود.
ماده83 ـ کارگاه رويه‌دوزي بايستي داراي تهويه موثر براي خروج بخارات و گازها بوده و استفاده از بنزين و ديگر مواد قابل اشتعال به عنوان رقيق‌کننده چسب ممنوع است.
ماده84 ـ شيلنگ‌هاي انتقال آب در کارواش‌ها بايد از نوع فشار قوي باشد.
ماده85 ـ بست و کليه متعلقات شيلنگ‌هاي آب تحت فشار بايستي متناسب با نوع کار و فشار آب باشد.
ماده86 ـ انجام کليه امور تعميراتي خودرو در معابر عمومي ممنوع است.
ماده87 ـ ورود و نگهداري حيوانات در داخل تعميرگاه مطلقاً ممنوع است.
ماده88 ـ مسئوليت اجراي مواد مندرج در اين آيين‌نامه با کارفرماي کارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه در محل کارگاه که به دليل عدم رعايت اين مواد باشد علاوه بر جرائم متعلقه قانوني مکلف به‌جبران خسارت زيان ديده مي‌باشد.
اين آيين‌نامه مشتمل بر 3 فصل و 88 ماده به استناد مواد 85 و 91 قانون کار جمهوري اسلامي ايران در جلسه مورخ 5/4/1387 شورايعالي حفاظت فني مورد تصويب و در تاريخ 8/5/87 به تصويب وزير کار و امور اجتماعي رسيده‌است.
لينک مطلب :روزنامه رسمي کشور
پيامک موسسه: 02188975952