همانطور كه ميدانيم بيماري ناشي از كار بيماري است كه به علت اشتغال به يك كار و تحت تأثير شرايط موجود در آن كار ايجاد ميشود و اين نوع بيماري در اثر عوامل مختلفي حادث ميگردد. به كار بردن مواد شيميايي متنوع و متعدد در دنياي كار و صنعت از يك طرف و در محيط خانه و زندگي از طرف ديگر باعث به وجود آمدن عوارض پوستي گوناگون گرديده است. علل بيماريهاي پوستي ناشي از كار را در دو گروه اصلي و مستعدكننده تقسيم كردهاند: الف- علل اصلي: 1- عوامل فيزيكي 2- عوامل شيميايي 3- عوامل مكانيكي 4- عوامل بيولوژيكي 5- عوامل نباتي ب- عوامل مستعدكننده: عوامل مستعدكننده در بروز بيماريهاي پوستي ناشي از كار عبارتند از: 1- نژاد 2- سن 3- جنس 4- آلرژي 5- فصل 6- تعريق 7- رژيم غذايي 8- وجود بيماريهاي پوستي 9- نظافت علل اصلي: 1- عوامل فيزيكي: از عوامل فيزيكي ميتوان به گرما و سرما و اشعه خورشيد و تشعشعات حاصل از مواد راديواكتيو اشاره كرد. 2- عوامل شيميايي: يكي از مهمترين علل اصلي به وجود آورنده بيماريهاي پوستي بوده و با توجه به نحوه تأثير به دو دسته تقسيم ميشود: الف- مواد تحريك كننده اوليه ب- حساس كنندهها 3- عوامل مكانيكي فشار و اصطكاك ابزارآلات بر روي دست يا قسمتهاي ديگر بدن باعث به وجود آمدن پينه ميشود كه بعدها نيز ممكن است عفونتي شود. 4- عوامل بيولوژيكي: عوامل بيولوژيكي مانند باكتريايي و ويروسي و قارچي و پارازيتي ممكن است علل اصلي و يا تحريك كننده بيماريهاي پوستي ناشي از كار باشند. 5- عوامل نباتي: اكثر گياهان و چوب كه سبب ايجاد ناراحتي پوستي ميگردند از گروه حساس كنندهها ميباشند. اين گياهان سبب درماتيت ميشوند. علل مستعدكنندهها: 1- نژاد: نتايج حاصل از مطالعات انجام شده نشان ميدهد كه حساسيت نژادهاي مختلف در مقابل مواد تحريككننده يكسان نميباشد. 2- سن: كارگران جوان با مقايسه كار كم در مقايسه با كارگران مسن و با سابقه بيشتر به بيماريهاي پوستي مبتلا ميگردند. 3- جنس: بيماريهاي پوستي ناشي از كار در كارگران زن كمتر از كارگران مرد ميباشد. 4- آلرژي: عوارض پوستي آلرژيك ناشي از كار غالباً به صورت اگزمايي ناشي از حساسيتها با علايمي چون خارش و اريتم تظاهر ميكند. 5- فصل: نور آب و هواي گرم امكان ابتلا به بيماريهاي پوستي در محيطهاي كار را بيشتر ميكند. 6- تعريق: تعريق بيش از حد سبب نرمشدن پوست و آسيبپذير شدن آن در مقابل تحريككنندهها ميشود. 7- رژيم غذايي: رژيم غذايي كارگر بر ميزان عرق تأثير داشته و از اين طريق يك فاكتور مستعدكننده در بروز بيماريهاي پوستي ناشي از كار ميباشد. 8- نظافت: انتقال مواد شيميايي محيط كار از طريق لباس كار به محيط خانه ميتواند زمينه ابتلاي اعضاي خانواده را نيز به بيماريهاي پوستي فراهم كند. انواع بيماريهاي پوستي ناشي از كار 1- درماتيت حاد اگزماتوئيد 2- درماتيت مزمن شقاقي اگزماتوئيد 3- ضايعاتي شبيه آكنه و فوليكوليت 4- پروليفيراسيورن اپيدرم 5- تغييرات پيگمانتي 6- زخمها طبقهبندي بيماريهاي پوستي ناشي از كار بيماريهاي پوستي را در 5 گروه دستهبندي ميكنند: الف- درماتوزهاي شغلي غيراگزمايي ناشي از مواد شيميايي: 1- سوختگي شيميايي: به دليل تماس پوست افراد با مواد شيميايي كه كمتر از 3 و بيشتر از 10 دارند ايجاد ميشود. 2- زخمهاي پوستي پيرونو: در افراد شاغل در معادن نمك ديده ميشود. 3- ضايعات ناخنها: در افرادي كه در صنايع سيمان كار ميكنند ديده ميشود. 4- اختلالات پوست: در افرادي كه در تصعيد رزينهاي پلاستيك كار ميكنند بروز ميكند. 5- فوليكوليتها و آكندها: اين نوع بيماريها در كارگران صنايع فلزي و مكانيكها كه با انواع روغنها و چربي و گريس در تماسند ديده ميشود. 6- سرطان پوستي ناشي از عوامل شيميايي اين نوع سرطان به دو گروه تقسيم ميشوند: الف- سرطان ناشي از قير- قطران و مواد محتوي هيدروكربنهاي اشباع شده: در كارگراني ديده ميشود كه در تهيه گلولههاي زغالسنگ كار ميكنند. ب- سرطان ناشي از آرسنيك: بيشتر در كشاورزان و افرادي كه در ساخت حشرهكشها هستند ديده ميشود. ب- درميتهاي اگزمايي شكل با منشاء شيميايي: 1- درميتهاي متمركز در دستها و ساعدها 2- درماتيتهاي فتشه به ساير قسمتهاي بدن ج- كهيرهاي شغلي: عكسالعملي است كه بدن در مقابل عوامل مختلف از خود نشان ميدهد و يك ضايعه كوتاه مدت است. 1- كهيرهاي ناشي از عوامل فيزيكي: كهيرهاي ناشي از گرما و سرما و فشار ناشي از گرفتن ابزار در دست. 2- كهيرهاي ناشي از توليدات حيواني و محصولات نباتي: در كارگراني ديده ميشود كه با پشه و موي حيوانات در تماسند. 3- كهيرهاي ناشي از تماس با عوامل شيميايي: مانند: كلرافين و فرمل و آنتيبيوتيك و پرسولفات آمونيوم و... د- درماتوزهاي شغلي ناشي از عوامل فيزيكي: 1- تروماتيسم مكانيكي: بيشتر به شكل حوادث ناشي از كارند و باعث زخمها و خراشيدگيهايي ميشوند. 2- درماتيتهاي ناشي از تأثير موضعي اشعه مادون قرمز: در كارگرهاي شيشهسازي و ذوب فلز اتو آهنگري ديده ميشود. 3- كار در سرما: ژلور- و- آنژلور- دو نوع عارضهاي است كه كساني كه در سرما كار ميكنند به اين عوارض مبتلا ميشوند. 4- اشعه ماوراء بنفش: قرار گرفتن در معرض اين اشعه به مدت طولاني و مكرر سبب بروز ضايعاتي در منطقه سطحي در مردم ميشود. 5- تشعشعات يونيزان: راديولوژيتها و كاركنان نيروگاههاي اتمي با اين تشعشعات در تماسند. ح- درماتوزهاي شغلي ناشي از عوامل جاندار يا حيواني: 1- درمانوزهاي شغلي ناشي از ويروسها: افرادي كه در كشتارگاهها و قصابيها كار ميكنند. 2- درماتوزهاي شغلي ناشي از باكتريها: در پرستاران و ساير كساني كه در مراكز درماني كار ميكنند. 3- عوارض قارچي پوست: در معدنچيها و كارگران ساختماني و جادهسازي و ذوب فلزات به وجود ميآيد. 4- درماتوزهاي با منشاء پارازيتي يا انگلي: يكي از اين درماتوزها چرب است و در محيطهاي درماني ديده ميشود. همچنين درماتوزهاي انگلي ناشي از كرمهاي شيستوز ماهي توبيوم كه در اندامهاي تحتاني و دستها به صورت ضايعات پوستي عارض شده و داراي خارش شديد ميباشند. اصول پيشگيري از بيماريهاي پوستي: 1- عدم استخدام كارگراني كه حساسيت پوستي دارند 2- دورهاي بودن اشتغال در پستهاي خطرناك با مواد شيميايي 3- تعويض مواد شيميايي خطرناك با مواد بيضرر 4- مكانيكي كردن كارها و اجتناب از دست زدن به مواد مضر و محرك 5- شستشو و نظافت مرتب كارگاه 6- استفاده از دستشويي و دوش و مواد پاككننده توسط كارگران 7- مجهز كردن كارگران به دستكش و لباس حفاظتي مناسب 8- اجتناب از ايجاد پستهاي خطرناك در محيطهاي گرم و سرد. 9- استفاده از سيستمهاي كاملاً بسته 10- تهويه مناسب مفهوم برخي اصطلاحات: تراماتيك: فشار به وسيله ابزار پروسيفراسيون: التهاب در نواحي پوست درماتروفيت: يك بيماري قارچي عفوني است پروسيفراسيون: التهاب در نواحي پوست درماتيت: ورم پوست يا التهاب پوست اگزما: قرمزي و التهاب پوست آتروفي: پرخوني و التهاب پوست منبع : http://safetyandhealth.blogfa.com/post-2.aspx
|